اولویت‌بندی حوضه‌های آبخیز از نظر خطر بروز سیل بر‌اساس مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره (تئوری سیستم‌های خاکستری-ELECTRE-TOPSIS)

نویسندگان

  • پروین محمدی دانشجوی کارشناسی ارشد دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله:

در سال‌های اخیر پروژ‌ه‌های کنترل سیلاب در کشور گسترش زیادی داشته است. با توجه به هزینۀ اجرا، اولویت‌بندی زیر‌حوضه‌ها اهمیت زیادی دارد و تصمیم‌گیری در خصوص سیلاب و مدیریت یکپارچۀ آبخیز را ضروری کرده است. اولین و مهم‌ترین قدم در انجام پروژه‌های مدیریت رواناب سیل، اولویت‌بندی مناطق لازم برای انجام پروژه‌های مهار سیلاب است. روش‌های تصمیم‌گیری ابزار مؤثری را برای برخورد با مسائلی فراهم می‌کنند که بیش از یک هدف دارند. در این تحقیق حوضۀ آبخیز پارچین بررسی و مطالعه شد. سپس با استفاده از روش‌های تصمیم‌گیری چند‌معیاره (ELECTRE،Grey، TOPSIS) زیر‌حوضه‌ها اولویت‌بندی شدند. نتایج به‌دست‌آمده از روش تحلیل خاکستری مشخص و بر اساس آن امتیاز برای نه زیر‌حوضه بررسی شد. حوضۀ 7 با بیشترین امتیاز (719443/0) در اولویت اول، حوضۀ 1 با (466119/0) اولویت دوم و حوضۀ 4 با کمترین مقدار امتیاز (331493/0) در اولویت آخر قرار گرفت. در روش تاپسیس با استفاده از محاسبۀ نزدیکی به راه حل ایده‌آل مثبت و منفی رتبه‌بندی انجام شد. حوضۀ 7 با بیشترین مقدار ضریب نزدیکی (843721/0) در اولویت اول قرار گرفت. نتایج رتبه‌بندی نشان داد هر سه روش در اولویت اول یکسان ارزیابی شدند. در سایر اولویت‌ها سه روش نتایج متفاوتی ارائه دادند. با توجه به نتایج به‌دست‌آمدۀ یادشده روش تاپسیس و تحلیل خاکستری بیشتر به هم شبیه بودند و نسبت به روش الکتر دقت بیشتری داشتند.      

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

اولویت‌بندی زیرحوضه‌های آبخیز سزار بر اساس خطر بروز سیل با استفاده از تئوری بازی

به‌کارگیری تصمیم بهینه برای اولویت‏بندی عملیات اجرایی در پروژه‏های آبخیزداری برای کاهش خطرات بروز سیل به علت تأثیرپذیری از پارامترهای مختلف، پیچیده و البته مهم و ضروری است. تئوری بازی در به‌کارگیری تصمیم بهینه برای حل مسائل چندهدفه،کارایی بسیار زیادی دارد. در مطالعۀ حاضر، این روش برای اولویت‏بندی بر اساس خطر بروز سیل در حوضۀ آبخیز سزار مد نظر قرار گرفت و با استفاده از دو الگوریتم بوردا و چانه‏ز...

متن کامل

ارزیابی خطر سیل خیزی حوضه آبخیز آیدوغموش با استفاده از مدل AHP-TOPSIS

ناآگاهی از شرایط فیزیوگرافی، هیدرولوژیکی و دینامیکی رودخانه‌ها سبب گسترش سیلاب‌ها شده است که موجب وارد آمدن خسارات جانی و مالی زیادی در سالهای اخیر شده است. هدف از این پژوهش، شناسایی پهنه های در معرض خطر سیلاب با به کارگیری مدل TOPSIS است. اساس این مدل استخراج ایده آل پوینت‌های مثبت و منفی و تعیین فاصله هر یک از معیارها به منظور تعیین طبقات مختلف پتانسیل سیل خیزی و انتخاب بهترین گزینه مکانی از ...

متن کامل

پهنه‌بندی خطر سیل با استفاده از تحلیل چندمعیاره و GIS مطالعه موردی: شهرستان ایذه

زمینه و هدف: وقوع سیلاب‌های متعدد در مناطق مختلف کشور همواره خسارات فراوانی را در زمینه‌های مختلف به همراه داشته است ازاین‌رو تهیه و تدوین یک طرح جامع و کامل در زمینه کنترل سیلاب امری ضروری به نظر می‌رسد. توسعه مناطق مسکونی و شهری در حاشیه رودخانه‌ها و بستر سیلاب‌دشت‌ها بدون توجه به شرایط هیدرولوژیکی و هیدرولیکی حاکم بر رودخانه، باعث افزایش خطر سیلاب می‌شود. لذا مدیریت سیلاب و شناسایی پهنه‌های ...

متن کامل

مدلی برای بررسی خطر سیل در سطح حوزه‌های آبخیز کشور

چکیده: سیل از فرآیندهای هیدرولوژیکی می‌باشد که ابعاد آن تحت تأثیر شرایط مختلف طبیعی و مصنوعی سطحی زمین و نیز شرایط مختلف اقلیمی تغییر می‌نماید. این پدیده در صورت عدم شناخت، کنترل و مهار، از بلایای طبیعی به شمار آمده و خسارات و تلفات جانی همواره در پی خواهد داشت. با تعیین خطر سیل و توزیع مکانی آن می‌توان برای کاهش خطر سیل برنامه‌های مناسب تهیه و از خسارات مالی و تلفات جانی ناشی از رخداد سیل کاست...

متن کامل

طراحی بهینه سیستم کنترل سیل با استفاده از روشهای تصمیمگیری چندمعیاره (مطالعه موردی حوزه آبریز رودخانه کن)

برای مقابله با خطرات ناشی از سیلاب و کاهش اثرات زیان بار آن، روش های سازه ای و غیرسازه ای مختلفی وجود دارد که استفاده از آنها تابعی از شرایط مختلف فنی، اقتصادی، اجتماعی - سیاسی، زیست محیطی و ... است. در بین روش های مختلف سازه¬ای کنترل سیلاب در یک رودخانه خاص، استفاده هم زمان و تلفیقی از چند روش باعث بالا رفتن ضریب ایمنی و عملکرد طرح خواهد شد(سیمونوویک، 1999). بنابراین به منظور ارائه یک طرح موثر...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 4  شماره 2

صفحات  499- 508

تاریخ انتشار 2017-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023